Iva Bicanic schrijft boek voor slachtoffers seksueel misbruik
18 april 2024Het overkomt helaas nog altijd veel kinderen en volwassenen: seksueel misbruik. Maar waar stel je je vragen en deel je je twijfels, als je misschien nog helemaal niet toe bent aan praten?
Iva Bicanic – klinisch psycholoog en boegbeeld van het Centrum Seksueel Geweld – schreef het boek Ik vraag dit voor een vriend(in): 123 vragen over seksueel misbruik. Dit deed ze samen met Miranda Freriks (ervaringsdeskundige en directeur van Stichting Misbruikt!) en Esther Verhees (klinisch psycholoog en psychotherapeut).
SEKSUEEL MISBRUIK
In dit boek gaat het drietal in op 123 veelvoorkomende vragen over seksueel misbruik en de gevolgen daarvan. Het boek komt voort uit een aantal webinars die het drietal gaf tijdens de pandemie, vertelt Iva Bicanic. “We zijn alle drie al gewend om les te geven over misbruik, maar we wilden graag ook informatie delen met mensen die dit is overkomen. Zij konden vragen insturen die we dan tijdens de webinar behandelden. Dat werkte zo fijn dat we dachten: dit moet gewoon gebundeld worden in een boek.”
Ik vraag dit voor een vriend(in) kan gelezen worden door iedereen die hier zelf ervaring mee heeft, maar ook door naasten die meer willen begrijpen over de impact van misbruik. Toch hebben Bicanic, Verhees en Freriks de antwoorden in het boek toegespitst op volwassenen die zelf als kind seksueel misbruik meemaakten. “Omdat dit veruit de grootste groep is”, licht Bicanic toe.
“Kinderen worden vaak misbruikt door iemand die ze heel goed kennen, waardoor het jaren kan duren voor zij dit durven te vertellen. Een derde van hen vertelt het zelfs helemaal niet.” Deze groep heeft niet alleen te dealen met het seksuele aspect van het misbruik, maar ook met de geheimhouding ervan. “Dat juk vormt je óók, als mens“, aldus Bicanic. “Er hangt helaas veel schaamte rond dit onderwerp, waardoor het voor sommigen nog altijd makkelijker is om vragen te stellen ‘voor een ander’. Vandaar de titel.”
ERKENNING EN PERSPECTIEF
Als het gaat om problemen als gevolg van seksueel misbruik, gaat het vaak over PTSS, vertelt Bicanic. Maar er zijn zoveel meer gevolgen, en ze willen daar dus in het boek ook voldoende aandacht aan besteden. “Denk aan thema’s als vertrouwen, eenzaamheid of de connectie met je lichaam, maar ook vooral de erkenning van het misbruik. Een belangrijke boodschap in het boek is ook dat alles wat je voelt en denkt niet raar is als je zoiets hebt meegemaakt.”
Ze vervolgt: “Als kinderen misbruik meemaken, trekken ze een conclusie over zichzelf die niet klopt: ‘Ik ben anders’, ‘Ik hoor er niet bij’, ‘Ik ben geen leuk kind’. Zo’n overtuiging kan doorwerken in hun beeld van zichzelf, maar ook in relaties met anderen – het bepaalt door welke bril ze de wereld zien. En dat terwijl die conclusie helemaal niet klopt, want er is niets mis met hen. Daarom is het zo belangrijk om erkenning te bieden, maar ook perspectief: de problemen waar je nu last van hebt, dat hoeft niet per se zo te blijven.”
GEEN ‘ONE SIZE FITS ALL’
In het boek werken Bicanic, Verhees en Freriks stapsgewijs door verschillende thema’s heen. Van klachten tot identiteit, familiebanden, rechtspraak en de hulp die je kunt krijgen. Maar hoe bepaal je welke vragen relevant zijn? “Dat was echt het moeilijkste”, beaamt Bicanic. “Je wilt compleet en volledig zijn, maar de gevolgen van seksueel misbruik zijn vaak zo veelomvattend en persoonlijk. Het is best een klus om aan die verscheidenheid tegemoet te komen. Wat ons betreft hadden het ook 150 of 200 vragen kunnen worden.”
Maar voor een boek moet je érgens die keuze maken, en Bicanic beaamt dat een antwoord nooit one size fits all kan zijn. “Maar we hopen dat onze keuze in vragen en antwoorden matchen met de behoefte die mensen hebben. Dat is natuurlijk heel spannend, we willen mensen niet teleurstellen. Dat is al eens gebeurd in hun leven en dat gevoel willen we niet activeren. Ik hoop dat mensen zich begrepen en geholpen voelen door het boek. En als we merken dat dit niet het geval is, zullen we dat serieus nemen.”
